Definitie Transitie
Transitie is een grondig maatschappelijk veranderingsproces van een oud naar een nieuw evenwicht, waarbij veranderingen optreden in structuren, cultuur en werk- en leefwijzen. De mensheid heeft al enkele van dergelijke transities doorgemaakt. De overgang van een landbouw-samenleving naar een industriële samenleving is een voorbeeld.
Transitiesteden en -dorpen
In de transitie zijn twee bewegingen te onderscheiden, enerzijds de top-down benaderingen van overheden en bedrijven, anderzijds een bottom-up transitieproces dat zich voornamelijk op lokaal vlak afspeelt, waarin bewuste burgers zelf het heft in handen nemen. Een voorbeeld van die bottom-up aanpak zijn de Transition Towns die in Vlaanderen actief zijn als Transitiesteden- en dorpen.
Het idee van de Transition Towns komt uit Engeland, waar het aantal initiatieven sinds 2007 een hoge vlucht heeft genomen. Er zijn ondertussen tal van steden en dorpen waar burgers actief zijn om hun gemeenschap weerbaar te maken voor de onvermijdelijke gevolgen van energieschaarste en klimaatverandering. In de zomer van 2008 is het concept ook in Vlaanderen bekend geraakt en vanaf begin 2009 zijn in heel wat gemeentes lokale groepen gestart zo ook in Scherpenheuvel -Zichem.
Doel
Verhogen van de lokale veerkracht om toekomstige uitdagingen aan te kunnen:
- Klimaatverandering
- Kwetsbaarheid van systemen bv. ecologische, economische systemen
- Toenemende tekorten aan grondstoffen
- Versnelde technologische ontwikkelingen
Belangrijkste principes
- Respecteren van de draagkracht van de aarde,
- Inclusief en social rechtvaardig,
- Lerend netwerk,
- Samenwerken,
- Positief gericht op de toekomst.
Naast transitiegroepen, van onderuit gegroeid, zijn ook andere transitie-organisaties actief:
- Het Transitienetwerk Middenveld(TNM) is een netwerk van vakbonden, de milieubeweging, en socio-culturele organisaties. De leden van het TNM willen hun krachten bundelen om de transitie naar een duurzame samenleving waar te maken.
- The Shift is het Belgisch netwerk voor duurzaamheid. Zij brengen meer dan 370 bedrijven, NGO’s en andere organisaties samen om partnerships te stimuleren.
- Ook de Vlaamse overheid heeft in haar 2050 Visie transitie-prioritieiten bepaald o.a.:
- De transitie naar de circulaire economie
- Slim wonen en leven
- Werken aan een vlot en veilig mobiliteitssysteem.
- Zorgen voor een energietransitie